Pierwsza wzmianka źródłowa dotycząca wsi Leśno pochodzi z 1354 roku. Jest to dokument nadania wsi rycerskiej Ditrichowi przez Wielkiego Mistrza Zakonu Winrycha von Kniprode. W nadaniu wymieniono 40 włók we wsi Leiste oraz jezioro Lubawo. W 1438 roku wieś przestała być własnością rycerską i została przekazana do dyspozycji komturstwa tucholskiego. W 1466 roku Leśno jest wsią królewską, położoną w granicach Starostwa Tucholskiego. Kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Leśnie należy do najlepiej zachowanych i najbardziej oryginalnych drewnianych kościołów kaszubskich. Pochodzi z XVII wieku. Istnienie kościoła i parafii w Leśnie potwierdzają dopiero źródła z 1534 roku. W tym to roku kościół w Leśnie zostaje wymieniony w inwentarzu dóbr biskupa włocławskiego. Wtedy był to kościół pw. Świętej Katarzyny. W okresie reformacji utracił on status kościoła parafialnego - był filią kościoła w Brusach. Prawdopodobnie stało się to pod koniec XVI wieku. Pierwszych informacji o wyglądzie tego kościoła dostarcza zapis wizytacji biskupa Hieronima Rozrażewskiego z lat 1583-1584. Opisany tam kościół przetrwał do roku 1634, kiedy uległ zniszczeniu w czasie pożaru. Nowy kościół wzniesiono w latach 1634 - 1687. Rok 1687 był rokiem kolejnej wizytacji biskupiej. W tym samym czasie nastąpiła zmiana wezwania kościoła. Jerzy Schwergel, przeor kartuski w swej pracy "Ad Historiam Ecclesiasticam Pomeraniae" z 1749 r. twierdzi, że zmiana wezwania kościoła w Leśnie nastąpiła po 1642 r.'° Według Kroniki Parafialnej fundatorką nowego XVII - wiecznego kościoła była królowa Maria Ludwika Gonzaga. Hipoteza królewskiej fundacji mogła pochodzić stąd, że kościół od początków swych dziejów był pod patronatem królewskim (wieś królewska). Zgodnie z panującymi do XIX w. obyczajami, czy wręcz prawem, koszty budowy nowego kościoła będącego pod patronatem królewskim w 2/3 pokrywał król za pośrednictwem starostwa, a w 1/3 miejscowa gmina (parafia) . Nie zachowały się żadne źródła dotyczące budowy kościoła. Z dokumentu wizytacyjnego z 1687 r. pochodzi jedynie informacja, że nad prezbiterium i w nawie było deskowe sklepienie, a w miejscu łączenia się prezbiterium i nawy, na dachu była sygnatura pokryta gontem. W tym czasie kościół otaczał cmentarz z wolnostojącą dzwonnicą i cmentarną kostnicą. Stan kościoła w 1687 r. był bardzo dobry, był wybudowany zaledwie ok. 40 lat wcześniej. Dokładniejszy opis kościoła zawarty został w opisie wizytacji bpa Szaniawskiego z 1710r. Drewniany kościół pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża św. w Leśnie. zbudowany został ok. 1642 r. a następnie poważnie przebudowany po 1710 r: Na początku XIX w. dobudowano od zachodu wieżę a już w XX w. kruchtę zachodnią. Kościół w obecnym kształcie architektonicznym, będącym wynikiem złożenia się kilku faz budowlanych, stanowi szczególny przypadek drewnianej architektury sakralnej na Kaszubach. Istotnym wyróżnikiem w bryle architektonicznej jest charakterystyczna wieża. Wieża kościoła leśnieńskiego zwęża się ku górze oraz posiada charaktery- styczną raczej dla południowej Polski izbicę. Odmienność rozwiązania wieżowego potęguje jej wysokie spiczaste zwieńczenie. Zarówno ściany wieży jak zwieńczenie po kryte są gontem. Innym takim szczególnym wyróżnikiem, aczkolwiek będącym również efektem późniejszej przebudowy, jest trójnawowy korpus. Rozwiązania wielonawowe w niewielkich wiejskich kościołach, nie tylko drewnianych, w tym regionie należą do rzadkości. Wśród drewnianych kościołów jest to jedyne tego typu rozwiązanie w przeciwieństwie do południa Polski gdzie drewniane kościoły, szczególnie nowożytne są wielonawowe. Główne wejście do kościoła umieszczono w północnej ścianie co jest również znaczącym odstępstwem od tradycji sytuowania wejść w elewacji południowej lub zachodniej. Jest to również odstępstwo od tradycji funkcjonowania wnętrza kościelnego. Już w XX w. ściany wewnętrzne prezbiterium, korpusu nawowego i kolumn wspierających chór muzyczny oczyszczono z X1X-wiecznej olejnej malatury. Obecnie działają kolorem i fakturą surowego zapokostowanego drewna. Współcześnie poddano konserwacji cenne XVII- i XVIII-wieczne wyposażenie kościoła. Na szczególną uwagę zasługuje XVII- wieczna barokowa Grupa Ukrzyżowania z belki tęczowej oraz także XVII-wieczne ołtarze. Zachował się również interesujący prospekt organowy z początków XVIII w. i ołtarz boczny z prezbiterium z poł. XVIII w. Kościół w Leśnie zarówno z uwagi na nietypowy pro gram architektoniczny jak i zachowane zabytkowe wyposażenie jawi się jako niezwykle cenny zabytek drewnianej architektury sakralnej. Na tle innych kościołów drewnianych regionu świadomie tradycyjnych w formach nawiązujących do halowych kościołów gotyckich, kościół w Leśnie, szczególnie jego trzy ostatnie fazy prze- budowy świadczą o dążności fundatorów i wykonawców do osiągnięcia formy oryginalnej, nie pozbawionej wpływów z innych środowisk, dążąc do formy rozbudowanej i plastycznej. W 1975 r. wykonano konserwacje ołtarzy, ambony, organów i chóru muzycznego. Oczyszczone ściany wewnętrzne pokryto warstwą pokostu zmieniając tym tradycyjny charakter wnętrza. Ostatni remont przeprowadzono w 1993-1994 r. wymieniając zewnętrzne odeskowanie gontowe pokrycie dachów i ścian wieży.